Χιμαριώτικο Λεξικό

Η Χιμαριώτικη διάλεκτος έχει ρίζες στην αρχαία ελληνική και μεγάλη ομοιότητα με την κρητική διάλεκτο στην προφορά λέξεων που περιέχουν το γράμμα “Κ”, όπως πχ. το συνδετικό ¨Και” προφέρεται ακριβώς όπως στα κρητικά και λίγο πιο έντονα. Ένα άλλο κοινό χαρακτηριστικό που συναντάμε σε πολλές χιμαριώτικες λέξεις, είναι η πολύ βαριά προφορά του “Λ”, όπως ακούγεται από τους θεσσαλονικείς.
Τέλος, κάποιες λέξεις είναι εντελώς διαφορετικές απο τα νέα ελληνικά και άλλες είναι όμοιες με μόνη διαφορά την παρουσία ή την απουσία ενός μόνο γράμματος.

Κάντε κλικ επάνω στο κάθε γράμμα για να εμφανιστούν οι λέξεις με την μετάφραση στα νέο-ελληνικά.
* Εάν μπαίνετε από smartphone, προτιμήστε landscape mode για αυτή την σελίδα.

Α
Β
Γ
Δ
Ε
Ζ
Η
Θ
Ι
Κ
Λ
Μ
Ν
Ξ
Ο
Π
Ρ
Σ
Τ
Υ
Χ
Φ
Ψ
Ω

Αγέρας = Αέρας
Αγάλα = Σιγά
Αδρεφός/ή = Αδερφός/ή
Αλάργα = Μακριά
Αλησμονάω = Ξεχνώ
Αλλούπα = Αλεπού
Αλυχτάει = Γαυγίζει
Αλλώνι = Μεγάλη επίπεδη επιφάνεια
Ανασγκαλεύω = Αναμοχλεύω, ψάχνω για κάτι στο σωρό
Ανγκώνι = Γωνία εξωτερική σε κτίσμα
Αντάμα = Μαζί
Ανταμώνω = Συναντώ
Άντένω = Κολλάω, βρίσκω εμπόδιο
Αντζία = Ρούχα
Αντρειώνομαι = Καυχιέμαι, περηφανεύομαι (Πηγή: Ανδρεία)
Απογάλα = Σιγά, περίμενε, μη βιάζεσαι
Απόψε = Σήμερα
Αρεντεύω = Τρέχω
Αρί = Αρνί
Αρκάδα = Κομμάτι σκόρδου
Αροπλάνο = Αεροπλάνο
Ασβέση = Ασβέστης
Αστροπελέτσι = Έξυπνος σαν Αστραπή
Αστσέα = Συκιά
Αυκράζομαι = Αφουγκράζομαι, ακούω με μεγάλη προσοχή
Αψυχάω = Τσιγκουνεύομαι, δεν θέλω να ξοδέψω
Αχάμια = Αρρώστια, ασθένεια

Φράσεις:
Έχω μείνει κούτσουρο = Δεν μπορώ να κουνηθώ
Έχω σραφλάσει = Διψάω πολύ
Έβγαλε βρέρι = Έβγαλε μεγάλη κακία
Μου κόπηκαν τα ήπατα = Κουράστηκα πολύ, μου κόπηκαν τα πόδια
Έμασα τα ήπατα = Ξεκουράστηκα
Με πήρε ο πόνος = Θυμήθηκα κάτι από το παρελθόν που μου λείπει πολύ
Μίσα (Με πήρε η μίσα) = Ύπνος, νύσταξα με πήρε ο ύπνος
Δεν αντρομάω να το πω = Δεν τολμώ να το πω
Δεν ε πάντεχα να σε ειδώ = Δεν το περίμενα να σε δω μπροστά μου
Δεν εχω τ’ ακάτη = Είμαι πολύ κουρασμένος
Που είσαι Ω Μάτι.. = Που είσαι καλέ…(λίγη δόση ειρωνίας)
Μη σου μένει το κέφι = Μην στεναχωριέσαι
Με πήρε το παράπονο = Ένιωσα μία θλίψη